Προτομές και μνημεία στην καβαλά

2020-11-15

Με αφορμή τις τοποθετήσεις πριν ένα χρόνο των προτομών του Παύλου Μελά και του Ελευθερίου Βενιζέλου στον Δημοτικό Κήπο και τα γραφόμενα πολλών συμπολιτών μας κατά καιρούς , για τα μνημεία, τις προτομές , αλλά και τις εποχές που τοποθετήθηκαν στην Καβάλα, οι ΣΕΛΙΔΕΣ Ιστορίας Πολιτισμού και περιβάλλοντος , θα θυμίσουν ότι:

Το πρώτο Ηρώο για να τιμήσει τους ένδοξους νεκρούς κατά την Απελευθέρωσης της πόλης αλλά και τους αγώνες που ακολούθησαν τόσο στην Μακεδονία όσο και στην Μικρά Ασία τοποθετήθηκε το 1924 ήταν το γνωστό λιοντάρι με τα ονόματα Καβαλιώτων νεκρών στους αγώνες του Έθνους. Αρχική του θέση ο Κήπος της Δημαρχείας , μετά από πολλές «περιπέτειες» το Ηρώο αυτό βρίσκεται σήμερα στις Καμάρες.

Το 1934 τοποθετήθηκε ο ανδριάντας του Μοχάμεντ Άλη στην συνοικία της Παναγίας μπροστά από το σπίτι (που η παράδοση θέλει να μεγάλωσε) . Η τοποθέτηση του ανδριάντα, η κατασκευή του και η διαμόρφωση όλου του χώρου ήταν προσφορά της Ελληνική κοινότητας Αιγύπτου σε συμφωνία με την Ελληνική και Αιγυπτιακή κυβέρνηση στο πλαίσιο της παρουσίας των Ελλήνων οικονομικής και κοινωνικής στην Αίγυπτο. Ένας παρόμοιος ανδριάντας τοποθετήθηκε και στην Αλεξάνδρεια.

Δεύτερο μνημείο για τους ενδόξους νεκρούς των Βαλκανικών πολέμων αυτό του Στρατιώτη που ήταν τοποθετημένο στη πλατεία Ελευθερίας , από το 1937 μέχρι το 1941. Το μνημείο αυτό αποκαθήλωσαν και βανδάλισαν οι Βούλγαροι κατακτητές το 1941. Αποκαταστάθηκε εν μέρη και βρίσκεται σήμερα πίσω από το Τουριστικό περίπτερο στο κέντρο της πόλης.

Τρίτο μνημείο για τους αγώνες των Καβαλιώτων αλλά και τους θανόντες στην διάρκεια της Βουλγαρικής κατοχής 1940 - 1941 τοποθετήθηκε στο Περιγιάλι το 1946 . Το μνημείο αυτό μεταφέρθηκε μέσα στο στρατόπεδο Ασημακόπουλου .. παραδόθηκε στην λήθη του χρόνου και κάποια στιγμή μια πλακέτα τοποθετήθηκε στην βάση του η οποία ..αναγράφει ότι συμβολίζει τους νεκρούς της 11ης Μεραρχίας (σχηματισμού που για μισό και πλέον αιώνα είχε έδρα την Καβάλα).

Για τους Καβαλιώτες Εβραίους που χάθηκαν στην διάρκεια του Ολοκαυτώματος τοποθετήθηκε από την Εβραϊκή κοινότητα Καβάλας το 1952 μέσα στο χώρο του Εβραϊκού νεκροταφείου στα Κοιμητήρια Καβάλας.

Το 1958 κατασκευάστηκε ο τσιμεντένιος Σταυρός στο ύψωμα Φουντουκλή από τον τότε διοικητή της 11ης Μεραρχίας με την σύμφωνη γνώμη του Μητροπολίτη Χρυσοστόμου του Δημάρχου και του Νομάρχη.

Στην δεκαετία του 1970 τοποθετήθηκαν στην πόλη οι προτομές Ηρών του 1821, του Μακεδονικού Αγώνα αλλά και των Βαλκανικών πολέμων όπως και επιφανών Καβαλιωτών.

Αρχές του 1970 κατασκευάστηκε και το νέο Ηρώο της πόλης στον διαμορφωμένο εκ νέου, Δημοτικό κήπο. Άγαλμα της Νίκης αλλά και Μαρμάρινη επιφάνεια για τους ηρωικούς νεκρούς στους αγώνες του Έθνους.

Τα επόμενα χρόνια τοποθετήθηκαν πολλά αγάλματα και μνημεία στην πόλη όπως αυτό για τους Καπνεργάτες στην ομώνυμη πλατεία, για τον Ήρωα Τσαμκιράνη στο πάρκο Φαλήρου , η προτομή του Κολοκοτρώνη , η προτομή του Ναυάρχου Κανάρη, η προτομή του Καβαλιώτη Ήρωα Θ. Κάργα, το μνημείο για τους αδικοχαμένους πιλότους και δασοκομάντους. Το βήμα του Αποστόλου Παύλου, το άγαλμα του Ακρίτα του Πόντου, το μνημείο για τον άδικο χαμό των Εβραίων κατοίκων της πόλης κ.α.