Η Εμπορική σχολή Καβάλας

Ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της Καβάλας, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της οικονομίας αλλά και στη στελέχωση της αγοράς είναι η Εμπορική Σχολή που λειτούργησε από το 1921 μέχρι το 1979. Μία σχολή που είχε ιδρυθεί αρχικά από το Επιμελητήριο Καβάλας, με σκοπό να αποφοιτήσουν από αυτήν άτομα για την στελέχωση της αναπτυσσόμενης, τότε, αγορά της πόλης.

Εκατοντάδες Καβαλιώτες βρήκαν απασχόληση σε μία τοπική οικονομία που εκείνη την εποχή εξελισσόταν και άνθιζε.

Αργότερα η Εμπορική Σχολή εντάχθηκε στην δομή του Υπουργείου Παιδείας. Αρχικά η Εμπορική Σχολή στεγάσθηκε σε κτίριο στην οδό Θεσσαλονίκης και το πενταμελές διοικητικό συμβούλιο αποτελούνταν από το Διευθυντή της Σχολής ή το νόμιμο αναπληρωτή αυτού, το Διευθυντή του Υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας, τον Πρόεδρο του Επιμελητηρίου ή το νόμιμο αναπληρωτή του, ένα μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου και έναν κηδεμόνα μαθητή της Εμπορικής Σχολής, που εκλεγόταν από το Διδακτικό Σύλλογο της Σχολής.

Η πορεία της Εμπορικής Σχολής υπήρξε ανοδική και μέσα σε λίγα χρόνια κατάφερε να αυξήσει τους μαθητές της. Την ίδια εποχή μεγάλωνε και η τοπική οικονομία, ειδικά με την έλευση των προσφύγων και τις δίψα που είχαν για μάθηση και δημιουργία. Ίσως αυτός να ήταν ο κυριότερος λόγος που με διάταγμα της 30ης Δεκεμβρίου του 1925, που δημοσιεύτηκε στο Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως στις 18 Φεβρουαρίου το 1926, αυξάνεται το ποσό των ετήσιων διδάκτρων, από 384 σε 768 δραχμές, τα οποία οι μαθητευόμενοι είχαν το δικαίωμα να καταβάλλονται σε τρεις ισόποσες δόσεις (256 δρχ ).

Με το πέρασμα των χρόνων Η Εμπορική Σχολή Καβάλας, μεταφέρθηκε πιο κεντρικά και συγκεκριμένα στην οδό Θεοδώρου Πουλίδου, στο κτίριο που στεγάζει σήμερα 5ο Γυμνάσιο Καβάλας.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ

Είναι εμβληματικό το κτίριο που στέγασε για χρόνια την Εμπορική Σχολή, δεσπόζει στο λιμάνι της πόλης. Εφιάλτης όμως για τους Καβαλιώτες τα χρόνια της Βουλγαρικής κατοχής, στα υπόγεια του οποίου η «ΟΧΡΑΝΑ» (Η φασιστική Βουλγαρική αστυνομία) βασάνισε και σκότωσε πολλούς.

Χτίσθηκε γύρω στο 1905 από τον Τούρκο μπέη Mehmet Ali Πασατζίκ, εγγονό του Kavalali Mehmet Ali Pasa. Το σπίτι είναι χαρακτηριστικό δείγμα Οθωμανικού κλασικισμού με επιδράσεις Art Nouveau.

Στον Τούρκο μπέη ανήκαν μεγάλες εκτάσεις γης στο Κιουτσούκ Ορμάν ( το οικόπεδο που κτίσθηκε το 16ο Δημοτικό όπως και η εκκλησία της Μεταμόρφωσης ήταν δικά του). Ο ίδιος επίσης διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος το 1915, επί δημαρχίας Κλεάνθη Τερμεντζή.

Συνομήλικος , στενός φίλος και συνεταίρος στα καπνά με τον Αχιλλέα Βάρδα, εγκατέλειψε την Καβάλα με την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1924.

Αργότερα στη Σαμψούντα, στα 1931-32 ο Mehmet Ali, χάρισε ως γαμήλιο δώρο στην εγκατεστημένη εκεί πρωτότοκη θυγατέρα του φίλου του Αχιλλέα, ένα χρυσοποίκιλτο πορφυρό καφτάνι του 18ου αιώνα, που ανήκε στη θεία του Yenge Hanum.

Οι πληροφορίες για τον Mehmet Ali Πασατζίκ είναι από το εξαιρετικά εμπεριστατωμένο βιβλίο της Χριστίνας Βάρδα : ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΒΑΡΔΑ το βιβλίο αυτό είναι μία ιστορική έρευνα και παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα βιογραφικά στοιχεία που συγκεντρώθηκαν, τις δραστηριότητες προσώπων, την τοπική ιστορία της Καβάλας και της Θεσσαλονίκης.