Το Δημοτικό Ηλεκτρικό Εργοστάσιο Καβάλας

2020-05-02

ΙΔΩΜΕΝ ΤΟ ΦΩΣ...

Η 1η Φεβρουαρίου 1925 ήταν μια σημαντική ημέρα για την Καβάλα. Το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος του Δήμου Καβάλας ξεκινούσε την λειτουργία του .

Όλα είχαν ξεκινήσει το 1922 όταν ο Δήμος αποφάσισε να ίδρυση ηλεκτρικό εργοστάσιο. Η μελέτη, για αυτό, έγινε προ της μικρασιατικής καταστροφής έτσι δεν ήταν δυνατό να προβλεφθεί ο τριπλασιασμός του πληθυσμού της πόλης άρα και οι ανάγκες σε ρεύμα. Τα έργα ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 1922. Το μηχανοστάσιο και οι υποσταθμοί έγιναν μέχρι τον Ιούλιο του 1923.Τα μηχανήματα τοποθετήθηκαν από τον Οκτώβριο μέχρι τον Νοέμβριο του ιδίου έτους.

Τα μηχανήματα στους υποσταθμούς τοποθετήθηκαν όπως και το υπόγειο καλώδιο υψηλής τάσεως, προελεύσεως «Πιρέλλι» τοποθετήθηκε τον χειμώνα του 1923 και την άνοιξη του 1924.Το χρονικό αυτό διάστημα έγιναν και τα γραφεία και η αποθήκη στο χώρο του εργοστασίου που βρίσκονταν στη συνοικία του Βύρωνα. Τον Αύγουστο του 1924 άρχισε η εκτέλεση του έργου κατασκευής του εναέριου δικτύου χαμηλής τάσεως και τον Δεκέμβριο του έτους αυτού ξεκίνησαν οι δοκιμές στην παραγωγή και παροχή ηλεκτρικού ρεύματος.

Τα αρχικά μηχανήματα ήταν δυο κινητήρες «Ντίζελ» εκατό και διακοσίων ίππων έκαστος κατασκευής FRANCO TOSI με γεννήτριες 5000 βόλτ, 50 περιόδων κατασκευής Ercole Marelli.Επίσης οκτώ μετασχηματιστές ισχύος 50 χιλιοβόλτ αμπέρ έκαστος καθώς επίσης και διάφορα υλικά και εργαλεία για τον κεντρικό σταθμό και το δίκτυο.

Το ρεύμα στο κεντρικό σταθμό ήταν εναλλασσόμενο τριφασικό 5000 βόλτ και 50 περιόδων , στους υποσταθμούς η τάση μετατρέπονταν σε 216 βόλτ για κίνηση και 125 βόλτ για φωτισμό. Το δίκτυο του δημοτικού φωτισμού ήταν χωρισμένο από το ιδιωτικό. Το εργοστάσιο λειτουργούσε 24 ώρες το 24ωρο δίνοντας φωτισμό στο Δήμο και σε 2350 πελάτες και κίνηση σε 58 πελάτες (στοιχεία του 1927).Από την πρώτη Φεβρουαρίου 1925 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου παρήχθησαν 320168 ωριαία χιλιοβάττ και βεβαιώθηκαν έσοδα 1.551.769 δρχμ. Οι τιμές πώλησης του ρεύματος διέφεραν, έτσι 3.50 ανά ωριαίο χιλιοβάτ πλήρωναν τα φιλανθρωπικά ιδρύματα και τα δημόσια καταστήματα.7 δραχμές πλήρωναν οι οικίες και ορισμένης κατηγορίας καταστήματα, 9 δραχμές πλήρωναν τα καταστήματα και τα γραφεία.

Από έντυπο οδηγού για την πόλη την εποχή εκείνη διαβάζουμε «Ο Δήμος, έχει και Δημοτικό Εργοστάσιο Ηλεκτροφωτισμού με μηχανήματα 800 ίππων δαπάνης 7 εκατομμυρίων δραχμών και με διευθυντή τον Μηχανικό Ηλεκτρολόγο Σπύρο Ζημάρη»..

Ο Δήμος για κατασκευάσει το εργοστάσιο πήρε δάνειο από την Εθνική Τράπεζα., ενώ το 1928 με απόφαση του αναζητούσε εταιρία για να εκχωρηθεί η εκμετάλλευση του ηλεκτροφωτισμού της πόλης με την προϋπόθεση να επεκταθεί ο ηλεκτροφωτισμός και η ισχύς του εργοστασίου .Η απόφαση εκείνη εγκρίθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών, με την προϋπόθεση ότι ο Δήμος θα συμμετείχε με 40% στο κεφάλαιο της νέας εταιρίας.

Το Δημοτικό Ηλεκτρικό Εργοστάσιο παρέμεινε ως είχε και μετά τον πόλεμο και στα μέσα της δεκαετίας του 1950 ξεκίνησαν οι συζητήσεις για την εξαγορά του, έναντι ομολογιών και χρημάτων, από την νεοσύστατη τότε Δ.Ε.Η.

Σε άλλο σημείωμα μας θα αναφερθούμε για την εποχή αυτή αλλά και για τις «θυελλώδεις» συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου για το θέμα της πώλησης του εργοστασίου και για ανταλλάγματα που θα έπρεπε να πάρει ο Δήμος.