Το χρέος μας στην Ιστορία του τόπου μας….

Είναι πολύ σημαντικό ότι υπάρχει για την ιστορική μνήμη η φωτογραφία όπου ο Πλωτάρχης Αντώνης Κριεζής ανακοινώνει την ..κατάληψη της Καβάλας και διαβάζει στο συγκεντρωμένο πλήθος το διάγγελμα του Στολάρχου Π. Κουντουριώτη στις 26 Ιουνίου 1913 . Η Καβάλα πριν 107 χρόνια ήταν στο επίκεντρο όχι μόνο της Ελληνικής αλλά και της Παγκόσμιας ιστορίας. Η κατάληψη της από το Ναυτικό των Ελλήνων σήμαινε πολλά για την έκβαση του Βαλκανικού πολέμου και λίγο αργότερα για τον καθορισμό των συνόρων στην Βαλκανική χερσόνησο.

Που δηλώθηκε όμως το γεγονός αυτό; Ποιο ήταν το κτίριο όπου υψώθηκε η γαλανόλευκη και ποια η τύχη του σήμερα; Το κτίριο ήταν το τότε διοικητήριο της πόλης.

Στο κτίριο αυτό στεγάσθηκε όμως και το πρώτο Δημαρχείο, εδώ πήγαν ο πρώτος Δήμαρχος και οι δημοτικοί σύμβουλοι το 1913.

Αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της πόλης. Έχει συνδεθεί με την απελευθέρωση της το 1913 αλλά και στον αιώνα που ακολούθησε ήταν το σύμβολο της απονομής δικαιοσύνης .

Ποια είναι όμως η ιστορία αυτού του κτιρίου;

Ήταν το Οθωμανικό Διοικητήριο της Καβάλας, κατασκευάστηκε στα 1896 από τον Χιώτη Καϊμακάμη Α' τάξεως της Καβάλας Εμίν Πασά, με «εθελοντικές προσφορές» πλουσίων Καβαλιωτών της εποχής. Παρόλα αυτά, ο Καϊμακάμης υπήρξε φίλος των απεργών καπνεργατών στα 1896 και η παρουσία του στην Καβάλα βοήθησε την Ελληνορθόδοξη Κοινότητα να αποφύγει την οργή των φανατικών Τούρκων Μπέηδων και του Μουτεσαρίφη Δράμας κατά τον πόλεμο του 1897. Ας σημειωθεί ότι αυτή η απεργία των Καβαλιωτών καπνεργατών ήταν η πρώτη στο βαλκανικό χώρο και έληξε με τη δικαίωση των απεργών. Αυτό έμοιαζε με θαύμα και πραγματοποιήθηκε χάρις στις ενέργειες του Μητροπολίτη Ιωακείμ Σγουρού, ο οποίος έχοντας κοινή καταγωγή (από τη Χίο) με τον Καϊμακάμη Εμίν Πασά, επηρέασε ευνοϊκά τις αποφάσεις του υπέρ των καπνεργατών, των οποίων αναδείχθηκε αποφασιστικός προστάτης. Στο αριστερό μέρος του κτιρίου υπήρχε επιβλητική είσοδο στο προαύλιο του Διοικητηρίου, καθώς και το κτίριο του παλιού Ειρηνοδικείου. Και τα δύο κατεδαφίστηκαν στη δεκαετία του 1960, κατά τη «ριζική ανακαίνιση» και «διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου» του κτιρίου, του κυρίως Διοικητηρίου, (πρώην Δικαστηρίου).

Παρέμεινε διοικητήριο για μερικούς μήνες μετά την 26 Ιουνίου 1913 . Στον ίδιο χώρο για λίγο χρονικό διάστημα στεγάσθηκε και το Δημαρχείο της πόλης (πριν στεγασθεί μέχρι το 1937 στο Μέγαρο Τόκου - σημερινά γραφεία της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας Καβάλας). Στο υπόγειο του κτιρίου , είχαν συγκεντρωθεί και οι ... αρχαιότητες της πόλης, που βρίσκονταν μέχρι τότε, σκόρπιες στους δρόμους. έτσι ξεκίνησε δειλά - δειλά και η συγκέντρωση και φύλαξη των αρχαιοτήτων της Καβάλας αλλά και η ιστορία του Μουσείου της μαζί με αυτήν της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας το 1934, στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης .

Το κτίριο αυτό, το οποίο συνδέθηκε σχεδόν εκατό χρόνια με την απονομή της δικαιοσύνης (μέχρι το 2009) άλλαξε ..εξωτερική μορφή στην δεκαετία του 1960 όπου έγιναν σημαντικές παρεμβάσεις στα παράθυρα και στους εσωτερικούς χώρους. Τότε απομακρύνθηκε και το μπαλκόνι της ...Απελευθέρωσης και η πόρτα πρόσβασης προς αυτό μετατράπηκε σε παράθυρα.

Σήμερα το κτίριο βρίσκεται σε άθλια κατάσταση εσωτερικά αλλά και εξωτερικά, με κίνδυνο ακόμα και την εσωτερική πτώση μέρος της οροφής του . Η εγρήγορση όλων μας για την σωτηρία του Ιστορικού αυτού εμβληματικού κτιρίου της πόλης μας πρέπει να είναι άμεση το οφείλουμε στην ιστορία της πόλης μας