Στις γειτονιές της πόλης..

2020-12-22

Η Καβάλα είχε μια διαφορετική εικόνα από ότι έχει σήμερα. Ήταν μια πολύβουη πόλη όπου οι φωνές των πραματευτάδων αντηχούσαν από την μία της άκρη μέχρι την άλλη. Στο κέντρο αλλά και στις γειτονιές συναντούσε κανείς πλανόδιους εμπόρους αλλά και τεχνίτες.

ΟΙ ΠΛΑΝΟΔΙΟΙ

Το επάγγελμα του πλανόδιου εμπόρου, που γυρνούσε στο κέντρο και στις γειτονιές, ασκούσαν επαγγελματίες διαφόρων ειδικοτήτων, που ήταν συχνά και παραγωγοί του προϊόντος. Οι έμποροι αυτοί μετέφεραν το εμπόρευμά τους στους ώμους ή πάνω στο υποζύγιο που τους συνόδευε. Οι χαλβατζήδες που έφτιαχναν το χαλβά και οι σαλεπιτζήδες που έβραζαν και πουλούσαν το ζεστό σαλέπι, ήταν χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι της πρώτης κατηγορίας. Αντίθετα οι γαλατάδες, οι πλανόδιοι υφασματέμποροι ,που εφοδίαζαν τα χωριά της αγροτικής περιφέρειας, οι "μπαχτσεβάνηδες", που καλλιεργούσαν και πουλούσαν τα λαχανοωπωρικά, καθώς και άλλοι πλανόδιοι έμποροι, μετέφεραν τα προϊόντα τους με το γαϊδουράκι, που έφερε το φορτίο του μέσα σε ειδικά κοφίνια.

Ο ΜΑΝΑΒΗΣ

Ο Μανάβης ήταν από τους πιο συμπαθητικούς μικροπωλητές που υπάρχουν μέχρι σήμερα. πλανόδιος ή μη. Το χειμώνα, τότε που δεν υπήρχαν θερμοκήπια και ψυγεία, λίγα τα φρούτα και τα ζαρζαβατικά. Όμως όταν άνθιζαν οι μπαξέδες με τον ερχομό της άνοιξης, γέμιζαν τα καλάθια και τα κοφίνια του μανάβη με ντομάτες, κολοκυθάκια, μελιτζάνες, κυδώνια, μήλα κι ότι άλλο. Οκάδες και δράμια τότε δίπλα στη ζυγαριά και το τεφτεράκι για τα βερεσέδια. Στην όμορφη πόλη μας υπήρχαν δυο περιοχές όπου καλλιεργούνταν ζαρζαβατικά . Στο Περιγιάλι με τους λαχανόκηπους, και τα μποστάνια αλλά και στην Καλαμίτσα με τους όμορφους μπαξέδες. Ένας από τους πιο φημισμένους πλανόδιους μανάβηδες, με το γαιδουράκι του ήταν ο γνωστός με την ονομασία το «Θηρίο». Ο συμπολίτης μας αυτός , που μαθαίνουμε ότι είναι σε προχωρημένη ηλικία , γυρνούσε στις περιοχές Χιλίων, «Δεκαοχτώ» και Κιρτζή .

Ένας ακόμα πλανόδιος μανάβης ήταν ο Θωμάς που γυρνούσε στις περιοχές Τιμίου Σταυρού, Αγίου Αθανασίου και Πεντακοσίων. Η φωνή του ήταν δυνατή όπου διαλαλούσε την πραμάτεια του. Οι νοικοκυρές με το άκουσμα της φωνής του έτρεχαν να προμηθευτούν ολόφρεσκα ζαρζαβατικά, πάντα της εποχής. Κάποια χρόνια το γαιδουράκι του έσερνε και ένα μικρό καροτσάκι όπου μέσα εκεί έβαζε τα λαχανικά του .

Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΚΑΛΑΜΙΤΣΑΣ - ΟΦΜΑΝ

Στην Καλαμίτσα υπήρχε ο Σύλλογος Απαλλοτριωθέντος κτήματος Οφμαν - Καλαμίτσα όπου οι λαχανοκοιπουροί μοχθούσαν καθημερινά στην καλλιέργεια των κτημάτων τους.

Αρχικά στους ανθρώπους αυτούς θα δίνονταν 8 στρέμματα γης ανά κλήρο όμως αργότερα το 1959 ο κλήρος περιορίσθηκε στα 6 στρέμματα. Τότε όμως εμφανίσθηκε και ο ..νεοσύστατος Ε. Ο. Τ. που ζητούσε την απαλλοτρίωση όλης της περιοχής με σκοπό την δημιουργία τουριστικών εγκαταστάσεων. Ανάστατοι οι λαχανοκηπουροί διαμαρτυρήθηκαν στον τότε Νομάρχη Κώστα Κουκουρίδη ο οποίος τους είπε ότι «προτιμώ αργότερον να με υβρίζετε μόνο εσείς παρά όλη η Καβάλα, ισχυρισθη δε ότι και η Καλαμίτσα πρέπει να δοθή είς τον Ε.Ο.Τ. υπεστήριξεν δε ότι τούτο είναι επιθυμία όλων των τάξεων και παραγόντων της Καβάλας ..».

Οι θιγόμενοι συνέταξαν επιστολές διαμαρτυρίας προς τότε Δήμαρχο Αθανάσιο Βαβαλέσκο, ζητώντας την συμπαράσταση του Δήμου και του Δημοτικού Συμβουλίου αλλά και προς το Επιμελητήριο Καβάλας το οποίο σε συνεδρίαση του, με πρόεδρο τον Κώστα Βλήτο δήλωσε την συμπαράσταση του προς τους λαχανοκηπουρούς , στέλνωντας μάλιστα και επιστολή προς τον Νομάρχη.

Οι λαχανοκηπουροί με πρόεδρο τον Νικόλαο Ράπτη , στην επιστολή τους αναφέρονται στο χρονικό κατοχής των κτημάτων τους. Γράφουν ότι τα εκμίσθωναν για 30 χρόνια από την Οφμαν και ήταν αρχικά άγονες εκτάσεις τις οποίες οι ίδιοι και οι οικογένειες τους αξιοποίησαν «Ορύξαμεν φρεάτια , ανεγείραμενεν οικίας , σταυλους, μεταβάλαμεν την περιοχήν σε προτύπους λαχανόκηπους τροφοδοτούντες την Καβάλα δια κηπευτικών προϊόντων..». Σε άλλο σημείο της διαμαρτυρίας τους αναφέρους ότι οι ίδιοι με κίνδυνο την ζωή τους καθάρισαν την περιοχή από τις Βουλγαρικές νάρκες, «την γήν ταύτην εξ ής αποζώμεν θεωρούσαμεν ιδική μας..» τόνιζαν με έμφαση στην επιστολή διαμαρτυρίας τους .