Στην Καβάλα τον Δεκέμβριο του 1912 …

Θα σας μεταφέρω μια .. σχεδόν άγνωστη ιστορία του τόπου μας που διαδραματίστηκε τον Δεκέμβριο του 1912 στην Καβάλα. Η πόλη είχε καταληφθεί αμαχητί από τις δυνάμεις του Βουλγαρικού στρατού (συμμάχου την περίοδο εκείνη , του ελληνικού βασιλείου). Μαζί με τον τακτικό στρατό και κομιτατζήδες που κακοποιούσαν βάναυσα τον μουσουλμανικό και Εβραϊκό πληθυσμό της πόλης (.. τα δεινά για τον Ελληνικό πληθυσμό θα ξεκινούσαν σε λίγους μήνες..). Σύμφωνα με τις εκθέσεις του ελληνικού υποπροξενείου, που λειτουργούσε στην Καβάλα, τον Δεκέμβριο του 1912 μεγάλη αναταραχή στην πόλη έφερε η άφιξη του ελληνικού πολεμικού πλοίου "Κανάρης" και ταυτόχρονα την φυγή του θωρηκτού "Αβέρωφ" (που ήταν στον κόλπο της Καβάλας μετά την ναυμαχία της " Έλλης" (Η ναυμαχία της Έλλης στις 3/16 Δεκεμβρίου 1912, ήταν η πρώτη από τις δύο κορυφαίες μάχες μεταξύ του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και του Οθωμανικού Στόλου κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο και πραγματοποιήθηκε στην έξοδο των στενών των Δαρδανελίων). Στόχος του "Κανάρης" ήταν η μεταφορά του Μητροπολίτη Ελευθερουπόλεως Γερμανού Σακελλαρίδη (Ο Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Γερμανός Σακελλαρίδης είχε γεννηθεί στην Νικομήδεια Μικράς Ασίας, 1875 , θανατώθηκε στο Δάτο Φιλίππων στις 5 Ιουλίου 1917, στην διάρκεια της δεύτερης Βουλγαρικής κατοχής από τον Βουλγαρικό στρατό).. Στην Καβάλα προκλήθηκε ένταση μεταξύ Ελλήνων και βουλγαρικών αρχών όταν στις 18 Δεκεμβρίου εμφανίστηκε το πολεμικό πλοίο και ο κόσμος συγκεντρώθηκε στην αποβάθρα μαζί με τον Μητροπολίτη. Ο Βούλγαρος φρουρός απείλησε με τη λόγχη του όλους τους παρευρισκόμενους. Κατόπιν δημιουργήθηκε επεισόδιο μεταξύ Ελλήνων και του Βούλγαρου. Οι υπόλοιποι Βούλγαροι στρατιώτες τον απομάκρυναν άμεσα.

Στη Σόφια η κεντρική κυβέρνηση έλεγε πως έπρεπε να μην συγκεντρώνονταν το πλήθος στο λιμάνι και να ..τουφεκίζονταν ο Μητροπολίτης.

Η κατάσταση παρέμενε τεταμένη. Τον ίδιο μήνα συνέβη και ένα ακόμη περιστατικό εις βάρος του ελληνισμού. Βούλγαρος αξιωματικός άρτι αφιχθείς από την Σόφια κάθισε σε ελληνικό εστιατόριο για να γευματίσει και έσκισε τον κατάλογο επειδή ήταν γραμμένος στα ελληνική γλώσσα και όχι στην βουλγαρική. Στις 29 Δεκεμβρίου σημειώνονταν και άλλη μια αυθαίρετη ενέργεια από την βουλγαρική πλευρά. Ο Βούλγαρος λιμενάρχης Καβάλας Θεοδώρωφ διέταξε την αποχώρηση εντός μίας ημέρας των ελληνικών πλοιαρίων. Οι επιβάτες θα εξυπηρετούνταν με προσωπικό από τη Σόφια. Επίσης στο ίδιο χρονικό διάστημα οι Βούλγαροι ίδρυσαν τις δικές τους υπηρεσίες οι οποίες ήταν ταχυδρομείο, τηλεγραφείο, τηλέφωνο και κρατική βουλγαρική τράπεζα. Η κεντρική τράπεζα της Βουλγαρίας είχε συνάψει εσωτερικό αναγκαστικό δάνειο για το τραπεζικό υποκατάστημα της Καβάλας. Παρόλα αυτά το υποκατάστημα στην πόλη περιορίστηκε στην έκδοση μόνο χαρτοσήμου διότι ως επί το πλείστον κυκλοφορούσε το τουρκικό νόμισμα. Το πλοίο "ΚΑΝΑΡΗΣ" χαρακτηριζόταν ως "ναρκοβόλον", αλλά το 1912-13 χρησιμοποιείτο κυρίως ως πλωτή βάση υποστήριξης και επισκευών και σαν πλοίο Διοίκησης των τορπιλλοβόλων. Στην φωτογραφία, από την Βιβλιοθήκη της Αμερικανικής Σχολής Κλασσικών Τεχνών Αθηνών, το πλοίο "Κανάρης" με τα τορπιλλοβόλα 11, 14 και 15.

Πηγές του κειμένου : Ομιλία του Μακαριστού Μητροπολίτη Προκοπίου για τον Μυρέων Αθανάσιο στο πλαίσιο των εορτασμών των 100 χρόνων από την Απελευθέρωση της Καβάλας (2013). Απομνημονεύματα του Επισκόπου Μυρέων Αθανασίου . Δημοσιεύματα Εφ. "Νέα Τεργέστη". Διατριβή για την Ελληνορθόδοξη κοινότητα Καβάλας.