Στην Καβάλα πριν από τον πόλεμο Ποδοσφαιρική αναδρομή..

Αθλητικές και ποδοσφαιρικές οι ιστορικές μας αναφορές . Ανατρέξαμε στα στοιχεία εκείνα για τις ποδοσφαιρικές ομάδες που προϋπήρχαν του Α. Ο. Κ. αλλά και τις συμμετοχές τους σε εθνικές διοργανώσεις σε επίπεδο εθνικών πρωταθλημάτων. Ιστορικά το ποδόσφαιρο εμφανίζεται στην Καβάλα στα μέσα της δεκαετίας του 1920 και το πρώτο .. γήπεδο ήταν στην περιοχή Περιγιαλίου. Οι πρόσφυγες και στον τομέα αυτό ήταν από τους πρωτοπόρους στην διάδοση του αθλήματος.

Η πρώτη ποδοσφαιρική ομάδα ήταν αυτή των ΦΙΛΙΠΠΩΝ , το σωματείο αυτό ήταν από τα αρχαιότερα στην Ελλάδα με έμφαση στην αρχή στον Στίβο. Ακολούθησε η Α.Ε. Κωνσταντινουπολιτών, δημιουργία των προσφύγων από την Κωνσταντινούπολη με την αρχική ονομασία «Βυζάντιο» .

ΑΕΚ και ΦΙΛΙΠΠΟΙ συμμετείχαν στο πανελλήνιο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου των ετών 1938 - 1939 η διοργάνωση περιλάμβανε δυο ομίλους (βορά και Νότο) . στον όμιλο του Βορά μετείχαν ο Ηρακλής Θεσσαλονίκης ο Α.Σ. Άρης, ο Π.Α.Ο.Κ., η Α.Ε.Κ. από την Καβάλα ο Γ.Σ. Δόξα Δράμας, και οι Φίλιπποι Καβάλας. Στο πρωτάθλημα του Βορά πρώτευσε ο ΗΡΑΚΛΗΣ ο οποίος έχασε στον τελικό με την Α.Ε.Κ. των Αθηνών. Στο πρώτο παιχνίδι 3-1 στην Λεωφόρο και στο δεύτερο παιχνίδι 4-2 στην Θεσσαλονίκη. Η Α.Ε.Κ. Καβάλας είχε καταταγεί στην τέταρτη θέση με 18 βαθμούς και τέρματα 11-18. οι Φίλιπποι στην έκτη θέση με 14 βαθμούς σημειώνοντας 10 τέρματα και δεχόμενος 31.

Με το ίδιο σύστημα , πρωτάθλημα σε βορά και νότο έγινα οι αγώνες και την επόμενη ποδοσφαιρική περίοδο. Στον δεύτερο υποόμιλο του βορά μετείχαν οι Φίλιπποι Καβάλας ο Ηρακλής Σερρών η Ασπίδα Ξάνθης. Στους αγώνες που έγιναν μεταξύ αυτών των ομάδων πρώτευσε η ομάδα της Καβάλας με 9 βαθμούς και τέρματα 15-5. Στον τελικό του βορά έχασε όμως από τον Π.Α.Ο.Κ. Θεσσαλονίκης, 5-0 στην Θεσσαλονίκη και 3-1 στην Καβάλα.

Ο Π. Α. Ο. Κ. έχασε όμως στους τελικούς πανελλαδικά, με την Α. Ε. Κ. Αθηνών, 1-0 στην Φιλαδέλφεια και 4-3 στην ..Καβάλα όπου είχε γίνει ο δεύτερος τελικός αγώνας.

Ο πόλεμος ανέκοψε κάθε ποδοσφαιρική δραστηριότητα. Δύσκολα τα πράγματα και μετά την απελευθέρωση και τα μετά εμφυλιακά χρόνια. Δειλά - δειλά η ποδοσφαιρική δράση ξεκινά από τα τέλη της δεκαετίας του 1940. Φίλιπποι και Ηρακλής κυριαρχούν σε συναρπαστικές αναμετρήσεις στο Δημοτικό στάδιο . Οι ομάδες αυτές αγωνίζονται στις κατηγορίες της Ένωσης Ποδοσφαιρικών σωματείων Ανατολικής Μακεδονίας. Δημιουργούνται στην συνέχεια οι εθνικές κατηγορίες από την Ε.Π.Ο. Τότε

οι «Φίλιπποι» και ο «Ηρακλής» αγωνιζόμενοι ,στην Β. Εθνική, προσπαθούσαν να ανεβούν στην Α. Εθνική. Ο Ηρακλής δε σε αγώνες κατατάξεως ισοβάθμησε στη πρώτη θέση με τον «Πιερικό» Κατερίνης αλλά στον αγώνα που έγινε στην Θεσσαλονίκη έχασε έτσι δεν πραγματοποίησε το πολυπόθητο όνειρο ανόδου στην Α. Εθνική.

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Θα αναφερθούμε και στο ιστορικό των ομάδων , της Καβάλας που υπήρχαν πριν από τον πόλεμο.

ΟΙ ΦΙΛΙΠΠΟΙ

Δημιουργήθηκε το 1906 , από τα αρχαιότερα στην Ελλάδα αθλητικά σωματεία .Η δράση μέχρι την απελευθέρωση είχε και εθνικό χαρακτήρα ταυτιζόμενο με τα ιδανικά του Μακεδονικού Αγώνα. Είχε ποδοσφαιρικό τμήμα αλλά και τμήμα κλασσικού αθλητισμού το οποίο ανέδειξε μεγάλες μορφές προπολεμικά αλλά και μεταπολεμικά όπως τους Λέον Πασύ, Τάκη Χατζηγρηγορίου (βαλκανιονίκης) , Γιάννη Καμπαδέλλη (πήρε μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες της Μελβούρνης) Χρ. Σπάνδο. Οι Φίλιπποι λίγο πριν της διάλυσης τους είχαν και γυναικείο αθλητικό τμήμα στίβου με κορυφαία αθλήτρια στα άλματα Ζαχαρούλα Παπαζογλου.

Στο ποδόσφαιρο αγωνίσθηκε στην Β. Εθνική αλλά ι την εποχή εκείνη η γειτονική Δόξα Δράμας ήταν «αχτύπητη»έτσι κυριαρχούσε στα τοπικά πρωταθλήματα τα οποία έπρεπε να κατακτήσει μια ομάδα για να συνεχίσει στο πανελλήνιο πρωτάθλημα.

Η Α.Ε.Κ.

Ιδρύθηκε το 1928 αλλά ουσιαστικά από το 1924 υπήρχε το «ΒΥΖΑΝΤΙΟ» , με την εγκατάσταση των προσφύγων από την Κωνσταντινούπολη αλλά και της άλλες περιοχές της Μικρά Ασίας και της Θράκης πολλοί άνθρωποι πλαισίωσαν τις τάξεις του συλλόγου, ο οποίος πήρε το 1928 την ονομασία Αθλητική Ένωση Κωνσταντινοπωλιτών. Η Α.Ε.Κ. αγωνίσθηκε στα πρωταθλήματα Καβάλας - Δράμας αλλά και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, στην Β. Εθνική, χωρίς επιτυχία , ενώ διατηρούσε και ένα μικρό τμήμα στίβου.

Ο ΗΡΑΚΛΗΣ

Είχε ποδοσφαιρικό αλλά και τμήμα στίβου. Οι ποδοσφαιριστές του συνάρπαζαν τα πλήθη στο δημοτικό στάδιο. Είναι αξιοσημείωτο ότι η πλειοψηφία των Καβαλιωτών φιλάθλων υποστήριζε με πάθος τον Ηρακλή. Στο στίβο ο αθλητής στους δρόμους ημιαντοχής Κωνσταντινίδης διακρίθηκε πανελλαδικά μετείχε και αυτός στους Ολυμπιακούς αγώνες της Μελβούρνης.

Ο ΒΥΡΩΝ

Η ομάδα διέθετε μόνο ποδοσφαιρικό τμήμα, ιδρύθηκε το 1931 και έδρασε μέχρι το 1937. Επανιδρύθηκε το 1945 και αγωνίσθηκε στα τοπικά πρωταθλήματα.

Από το 1920 έως και το 1930 υπήρξαν και άλλα τοπικά ποδοσφαιρικά σωματεία με βραχεία δράση που είτε διαλύονταν είτε συγχωνεύονταν με τις μεγάλες ομάδες της πόλης.