Οι Βασιλείς στην Καβάλα (Ιστορική αναδρομή από το 1913)

Στις ΣΕΛΙΔΕΣ μας ασχοληθήκαμε με το Βασιλικό αντιπραξικόπημα της 13ης Δεκεμβρίου 1967, πριν πενήντα τρία χρόνια . Την «εμπλοκή» της Καβάλας και τα γεγονότα που συνέβησαν.

Με αφορμή αυτό το Ιστορικό γεγονός κάνουμε μια ιστορική καταγραφή με τις παρουσίες των Βασιλέων στην Καβάλα , από την απελευθέρωση μέχρι το 1940.

Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟ 1913

Το 1913, στις τελευταίες ημέρες του Ιουλίου ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος ΙΓ , φθάνει , από τα υψώματα της πόλης προερχόμενος από Δράμα και Δοξάτο στην Καβάλα.

Πρώτο μέλημα του να ανεβεί στο Φρούριο και να φωτογραφηθεί στην ..ίδια πολεμίστρα , όπου μερικούς μήνες πριν ο Βασιλιάς Φερδινάνδος της Βουλγαρίας είχε φωτογραφηθεί. Το έκανε αυτό γιατί η πρώτη φωτογραφία του Βούλγαρου ηγέτη είχε δημοσιευθεί στο σύνολο του Ευρωπαϊκού τύπου και έπρεπε ο Έλληνας Βασιλιάς να δείξει την Ελληνικότητα της περιοχής αλλά και ότι είναι υπό την κυριαρχία των δυνάμεων του. Μερικές ημέρες μετά στην μάχη της διπλωματίας στο Βουκουρέστι η φωτογραφία εκείνη του Κωνσταντίνου έπαιξε σημαντικό ρόλο , στις διαπραγματεύσεις για την ενσωμάτωση της Καβάλας στον εθνικό κορμό και στην επιτυχή προσπάθεια του Βενιζέλου, που ως πρωθυπουργός ηγούνταν της Ελληνικής Αντιπροσωπείας. Ο Κωνσταντίνος παρέστη στην Δοξολογία και είδε τις αρχές της πόλης. Η επιστροφή των ομήρων ήταν το πρώτο θέμα. Δια θαλάσσης γίνεται η αναχώρηση του. Όλοι οι κάτοικοι της πόλης χριστιανοί, μουσουλμάνοι και εβραίοι τον αποχαιρετούν στην παραλία της πόλης (εκεί που σήμερα είναι η πλατεία Καραολή - Δημητρίου). Αυτοί που διαθέτουν βάρκες και μικρά πλοιάρια σχηματίζουν μια αλυσίδα γύρω από το σκάφος που μεταφέρει τον Βασιλιά.

Τα χρόνια που ακολουθούν είναι δραματικά για την Ελλάδα και την Καβάλα ειδικότερα, μήλον της έριδος στις πολιτικές διαμάχες Βασιλικών και Βενιζελικών. Οι επιστολές του Βενιζέλου, προς τον Κωνσταντίνο, για ..παραχώρηση της Καβάλας στους Βουλγάρους , με αντάλλαγμα τα εδάφη της Μικράς Ασίας και της Ιωνίας συγκλονίζουν.

Ο Εθνικός διχασμός το 1916 και η άνευ όρων παράδοση της Καβάλας και της Ανατολικής Μακεδονίας στους Γερμανούς και Βουλγάρους αποτελούν μαύρες σελίδες στην Ελληνική ιστορία.

Φυγή του Βασιλιά στην Ιταλία, τοποθέτηση στο θρόνο του νεαρού Αλέξανδρου και πορεία για την Μικρασιατική εκστρατεία .

Επίσκεψη, του Αλέξανδρου στην Καβάλα, κατά την βραχύβια θητεία του δεν καταγράφεται.

Η δεκαετία 1920 - 1930 είναι η πιο ταραγμένη εποχή για την Ελλάδα και φυσικά για την Καβάλα, Μικρασιατική καταστροφή , προσφυγιά νέοι κάτοικοι στην πόλη. Ανακήρυξη της πρώτης Ελληνικής Δημοκρατίας.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Ο θεσμός του Προέδρου της Δημοκρατίας εμφανίστηκε στην Ελλάδα για πρώτη φορά με το Σύνταγμα του 1924. Μετά το δημοψήφισμα που διενεργήθηκε και με το οποίο ανακηρύχθηκε η αβασίλευτη δημοκρατία, ο μέχρι τότε Αντιβασιλέας Παύλος Κουντουριώτης έγινε προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Το Μάρτιο του 1926, μετά την πραξικοπηματική κατάληψη της εξουσίας από τον Θεόδωρο Πάγκαλο, παραιτήθηκε από το αξίωμα του Προέδρου, το οποίο ανέλαβε ο ίδιος ο Πάγκαλος μετά από μία εκλογική διαδικασία αμφίβολης νομιμότητας, και τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, ύστερα από την ανατροπή του τελευταίου, επανήλθε στον προεδρικό θώκο. Με το Σύνταγμα του 1927 καθιερώθηκε ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος περιοριζόταν στην άσκηση της εκτελεστικής εξουσίας. Το 1929 εξελέγη για δεύτερη φορά Πρόεδρος της Δημοκρατίας από τη Γερουσία και τη Βουλή των Ελλήνων ο Παύλος Κουντουριώτης. Τον ίδιο χρόνο όμως παραιτήθηκε και τον διαδέχθηκε ως προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Αλέξανδρος Ζαΐμης, λόγω του γεγονότος ότι ήταν Πρόεδρος της Γερουσίας, ο οποίος τελικά επιλέχθηκε από τη Γερουσία και τη Βουλή ως καταλληλότερος για το αξίωμα του Προέδρου. Επανεξελέγη το 1934 και παρέμεινε μέχρι το 1935, οπότε και λόγω της πολιτειακής μεταβολής καταργήθηκε ο θεσμός του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Β΄

Επιστροφή στην Βασιλεία και στον Γεώργιο τον Β΄ . Ο Γεώργιος ήρθε στην Καβάλα τον Ιούνιο του 1936 ήταν Τετάρτη 17 Ιουνίου και το απόγευμα οι Καβαλιώτης συγκεντρώθηκαν στο Περιγιάλι , στην αρχή της οδού Σαππαίων για να υποδεχθούν τον Βασιλιά και την συνοδεία του που έρχονταν από την Ξάνθη.

Μια μέρα πριν ο Δήμος Καβάλας με ανακοίνωση του καλούσε τους δημότες να σημαιοστολίσουν τα σπίτια τους και να προσέλθουν στην οδό Σαππαίων όπου είχε στηθεί «μεγαλοπρεπίς αψίς» . Τη ανακοίνωση υπέγραφε ο Δημαρχών της πόλης Νικόλαος Σερδάρογλου.

Ο Νομάρχης Κωνσταντίνος Κοσμόπουλος είχε φροντίσει για την φιλοξενία και τις επίσημες συναντήσεις. Ενώ οι καπνεργάτες επιζητούσαν να τον συναντήσουν. Όλα όσα διαδραματίστηκαν κατά την επίσκεψη του Γεωργίου στην Καβάλα, τον Ιούνιο του 1936, επόμενο σημείωμα μας.

Οι φωτογραφίες μας:

• Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος ΙΓ.
• Ο Πλωτάρχης Αντώνης Κριεζής διαβάζει από τον μπαλκόνι του Διοικητηρίου της πόλης το 1913, την διαταγή του Στόλαρχου Παύλου Κουντουριώτη που εν ονόματι του Βασιλέα καταλαμβάνει την Καβάλα
• Η αναχώρηση του Κωνσταντίνου από το Λιμάνι της Καβάλας, τον Ιούλιο του 1913.
• Ο Βασιλιάς Γεώργιος , στην Καβάλα, τον Ιούνιο του 1936, καταθέτει στεφάνι στο Ηρώο της πόλης στον Δημοτικό κήπο, ανάμεσα στις τοπικές αρχές διακρίνεται ο τότε Δημαρχών Νικόλαος Σερδάρογλου.