Ιστορική Αναδρομή στην Εποποιΐα του Έθνους

Ιστορική αναδρομή στο 1940 και στα γεγονότα της εποχής εκείνης αναφερόμαστε στο χρονολόγιο που προηγήθηκε πριν επίδοση του Ιταλικού τελεσιγράφου στην Ελλάδα, που ήταν και η αρχή του πολέμου. Ιστορικά ένα χρόνο πριν είχαμε την 1 Σεπτεμβρίου 1939 την Γερμανική εισβολή στην Πολωνία. Η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία και οι κτήσεις της κηρύσσουν τον πόλεμο στη Γερμανία. Η Ιταλία από τις 7 Απριλίου του 1939 είχε καταλάβει την Αλβανία. Στις 9 Απριλίου 1940 γίνεται η

Γερμανική επίθεση στη Δανία και τη Νορβηγία. Στις 10 Μαΐου 1940 έχουμε την Γερμανική επίθεση στην Ολλανδία το Βέλγιο και τη Γαλλία, που θα συνθηκολογήσει στις 22 Ιουνίου. Στις 10 Ιουνίου 1940 η Ιταλία εισέρχεται στον πόλεμο. Δημιουργείται έτσι ο γερμανοϊταλικός Άξονας. Τον Ιούνιος-Ιούλιος του 1940 Η Σοβιετική Ένωση καταλαμβάνει την Εσθονία, τη Λιθουανία, τη Λετονία, τη Βεσαραβία και άλλα όμορα εδάφη. Τον Αύγουστος 1940 Οι Ιταλοί εισβάλλουν στην Αίγυπτο και οι Βρετανοί στη Σομαλία. Στις 4 Οκτωβρίου 1940 είχαμε την συνάντηση Χίτλερ και Μουσολίνι.

Τα ξημερώματα της Δευτέρας, 28 Οκτωβρίου του 1940, για τους Ιταλούς η δεκάτη ογδόη επέτειος από την φασιστική «πορεία προς τη Ρώμη», που έφερε, το 1922, τον Μουσολίνι στην εξουσία, ο Ιταλός πρεσβευτής στην Αθήνα, επισκέπτεται, στην οικία του , τον πρωθυπουργό της Χώρας ήταν 3 η ώρα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου και ο Ιωάννης Μεταξάς δέχεται στην κατοικία του στην Κηφισιά τον Ιταλό Πρεσβευτή Εμμανουέλε Γκράτσι με μια τελεσιγραφική διακοίνωση, σύμφωνα με την οποία "η ουδετερότητα της χώρας είχε αποβεί ολοένα και περισσότερο απλώς και καθαρώς φαινομενική", καθώς η Ελλάδα έδειχνε την καθαρή προτίμηση και συμπαράστασή της στην Αγγλία. Επομένως, η Ρώμη κατέληξε στην απόφαση "να ζητήσει, ως εγγύηση της ουδετερότητας της Ελλάδας και ως εγγύηση της ασφάλειας της Ιταλίας, το δικαίωμα να καταλάβει δια των ενόπλων αυτής δυνάμεων και δια την διάρκειαν της σημερινής συρράξεως μετά της Αγγλίας ορισμένα στρατηγικά σημεία του ελληνικού εδάφους". Ο Μεταξάς απάντησε στον Γκράτσι ότι θεωρούσε το περιεχόμενο και το χαρακτήρα της διακοινώσεως ως κήρυξη πολέμου. Έτσι, με τη γαλλική φράση "Alors, c' est la guerre", που σημαίνει "Πόλεμος λοιπόν" απέρριψε το τελεσίγραφο και σηματοδότησε την είσοδο της Ελλάδας στον πόλεμο. Μέσα σε μια νύχτα ο Μεταξάς από δικτάτορας μετετράπη χάρη στη φορά της ιστορίας σε λαϊκό ηγέτη, που καθοδηγούσε τον αγώνα του ελληνικού λαού για περιφρούρηση της ελευθερίας του, των πατρογονικών εστιών και εδαφών του.

ΤΟ ΗΡΩΙΚΟ «ΟΧΙ»

Ήταν το ΟΧΙ, που δια στόματος του πρωθυπουργού, βροντοφώνησε και στην πράξη επικύρωσε και τίμησε ο ελληνικός λαός και ο ελληνικός στρατός στο αλβανικό μέτωπο αναγκάζοντας τον αλαζόνα εισβολέα να υποστεί ταπεινωτικές ήττες και ντροπιασμένος να υποχωρήσει μέσα από τα αλβανικά σύνορα., περιμένοντας με αγωνία τη βοήθεια του ισχυρού του συμμάχου.

Μετά την έβδομη ημέρα του πολέμου τα πράγματα αλλάζουν. Έχουμε τη σθεναρή αντίδραση των ελληνικών δυνάμεων, που στο μεταξύ είχαν συνταχθεί. Δίνετε έτσι νέα τροπή στην εξέλιξη των πολεμικών επιχειρήσεων. Οι Ιταλοί καθηλώνονται απέναντι στο Καλπάκι, ενώ στο μέτωπο του Σμόλικα και του Γράμμου τα ιταλικά στρατεύματα που είχαν προωθηθεί απωθήθηκαν μέχρι τα παραμεθόρια υψώματα της Κόνιτσας. Μόλις στις 6 Νοεμβρίου ο Τσιάνο δηλώνει ότι "η πρωτοβουλία περιήλθε στον εχθρό.......Δεν πιστεύω ότι έχομε ηττηθεί, αλλά πολλοί έτσι διαισθάνονται". Το κουράγιο, το απαράμιλλο θάρρος και η αυτοθυσία των Ελλήνων στρατιωτών είχαν καταβάλει και ψυχικά τους εχθρούς.

Η νικηφόρα προέλαση του ελληνικού στρατού συνεχίζεται. Στις 14 Νοεμβρίου αναλαμβάνει γενική επίθεση στα μέτωπα της Ηπείρου και της βορειοδυτικής Μακεδονίας και κατορθώνει μέχρι τις 22 του ίδιου μήνα να απαλλάξει τις ελληνικές περιοχές από την οροσειρά του Γράμμου ως τις ακτές της Θεσπρωτίας από την παρουσία και του τελευταίου εισβολέα. Την ίδια ώρα τα πρώτα ελληνικά τμήματα εισέρχονται στην Κορυτσά και ακολουθεί η παράδοση της Μοσχόπολης, του Πόγραδετς, της Πρεμετής, των Αγίων Σαράντα και στις 8 Δεκεμβρίου του Αργυροκάστρου. Η μια μετά την άλλη αλύτρωτες περιοχές με ελληνικό πληθυσμό περιέρχονται στα χέρια των Ελλήνων γεμίζοντας εθνική υπερηφάνεια και αισιοδοξία όλο τον ελληνικό λαό. Έχοντας τον καιρό με τις χιονοπτώσεις και τις πλημμύρες ως σύμμαχο οι Έλληνες.

ΣΤΗΝ ΚΑΒΑΛΑ

Στην Καβάλα τον Οκτώβριο του 1940 είχε την έδρα του Δ. Σώμα Στρατού με διοικητή τον Αντιστράτηγο Κασμά Γεώργιο. Στην Καβάλα στρατωνίζονταν το Δ. Σύνταγμα Α /Α Πυροβολικού, το Τάγμα Μηχανικού το Δ. Σύνταγμα Ιππικού στην Ελευθερούπολη. Υπήρχαν αποθήκες πυρομαχικών στην Άσπρη Άμμο Καβάλας και στον Αμυγδαλεώνα. Υπήρχε επίσης στρατιωτικό αρτοποιείο στην Καβάλα. Από τα στοιχεία του Γενικού Επιτελείου Στρατού (Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού) διαβάζουμε ότι για την προπαρασκευή της χώρας για τον επικείμενο πόλεμο, είχαν κατασκευασθεί οι δρόμοι Καβάλας, Δράμας, Κάτω Νευροκοπίου. Χρυσούπολης, Κεραμωτής, Αποβάθρας Ελευθερών – Ελευθερουπόλεως ενώ υπό κατασκευή ήταν ο δρόμος Αμυγδαλεώνα – Σταυρουπόλεως. Τα έργα αυτά είχαν να κάνουν ως προς την οχύρωση για πιθανή επίθεση από την Βουλγαρία.

Ο ΗΡΩΑΣ ΚΟΝΣΟΥΛΙΔΗΣ

Η Καβάλα τιμά κάθε χρόνο, την μνήμη του Ήρωα Κρίτωνα Κονσουλίδη. Η προτομή του είναι στην ομώνυμη πλατεία στο κέντρο της πόλης. Ήρωας του Ελληνοιταλικού πολέμου είχε γεννηθεί το 1920 στην Καβάλα και στις 5 Νοεμβρίου 1938 κατετάγη στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Ήταν ο πρώτος Καβαλιώτης που εισήχθη στην Σχολή από της ιδρύσεως της, το 1828. Στις 29 Οκτωβρίου 1940 λόγω του πολέμου και σύμφωνα με τον κανονισμό της σχολής προήχθη σε Ανθυπολοχαγό και εστάλη σε μονάδα του μετώπου. Το 1945 με Βασιλικό Διάταγμα προήχθη, μετά θάνατον, στο βαθμό του Υπολοχαγού και τιμήθηκε με το Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας.

Ο Δήμος Καβάλας πριν πενήντα δυο χρόνια, στις 4 Φεβρουαρίου 1973 τοποθέτησε την προτομή του στο κέντρο της πόλης. Το 2000 αυτός ο χώρος πήρε το όνομά του. Η σορός του αρχικά ετάφη στο δημοτικό νεκροταφείο Ιωαννίνων και στη συνέχεια τα οστά του μεταφέρθηκαν στο μαυσωλείο «των πεσόντων εν πολέμω αξιωματικών» που βρίσκεται στην είσοδο του Α' Νεκροταφείου Αθηνών. Αιωνία του η μνήμη..