Ιστορικές ..ματιές στην πόλη

Συχνά – πυκνά γράφουμε και παρουσιάζουμε εικόνες από το λιμάνι της αγαπημένης πόλης με τα αλιευτικά της σκάφη και την διαχρονική τους πορεία, στοιχεία ανεκτίμητης πολιτιστικής κληρονομιάς. Δεκάδες συμπολίτες μας μας γράφουν και αυτοί για τις "εικόνες της ζωής τους" μεταφέρουν προς γνώση των πολλών, πολύτιμες ψηφίδες ιστορίας. Κάποιοι από αυτούς δεν είναι πια στην ζωή .. όπως ο καλός μας αναγνώστης φίλος, Βασίλης Βουλγαράκης, που κατέθετε τις γνώσεις του για πολλά θέματα της πόλης. Στην μνήμη του τα γραφόμενα αυτά . Η Καβάλα και η συνοικία της Παναγίας (φωτογραφία 1) μέσα .. από τα δίχτυα από τις ανεμότρατες που άπλωνα τα "μπαμπακερά" όπως τα λέγανε για να στεγνώσουν.

Η ΟΧΡΑΝΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

Μια μαρμάρινη πλάκα (φωτογραφία 2) στον τοίχο του κτιρίου του 5ου Γυμνασίου Καβάλας μας θυμίζει ότι δεν πρέπει να ξεχνούμε ποτέ τις θυσίες των προγόνων μας. Ο συμπολίτης μας Γιώργος Χεριστανίδης που διετέλεσε επι πολλά χρόνια διευθυντής του Γυμνασίου μας είπε για την Οχράνα (αναφορά γίνεται στην πινακίδα) και τα ευρήματα που βρέθηκαν στα υπόγεια του σχολείου. "Η Οχράνα ήταν Βουλγαρική Αστυνομία -Ασφάλεια. Το Κτίριο που χτίστηκε μεταξύ 1904-1908 (από φωτογραφίες εποχής χωρίς αλλά και με το συγκεκριμένο κτίριο..) από τον Τούρκο καπνέμπορο Πατσατζίκ, γι αυτό κιόλας έχει χαρακτηριστικά Τουρκικών επιρροών (Τουρκομπαρόκ) χρησιμοποιήθηκε ως σπίτι και γραφεία της εταιρίας .Με την ανταλλαγή των πληθυσμών περιήλθε στην ανταλλάξιμη περιουσία του Ελληνικού Δημοσίου. Κατά πληροφορίες μου το κτίριο το χρησιμοποιούσε πιο πριν η Ελληνική Αστυνομία οπότε με την έλευση των Βουλγάρων επιτάχθηκε, δηλ. βρήκαν έτοιμο κτίριο και χρησιμοποιήθηκε από τους Βουλγάρους ως Αστυνομία .Στα υπόγεια είχε σχεδόν σε όλους τους χώρους διαμορφωμένα κελιά απομόνωσης των κρατουμένων ενώ υπήρχαν έξοδοι και από το υπόγειο προς την αυλή που ήταν πολύ πιο μικρή και με ένα κατηφορικό πρανές κατέβαινε μέχρι το επίπεδο κάτω όπου είναι οι ταβέρνες. Ένα μέρος του υπογείου , περίπου το 1/3 , άγνωστο πότε κλείστηκε, σφραγίστηκε, σουβατίστηκε και για πολλά χρόνια εθεωρείτο μπαζωμένος χώρος, βράχος ενδεχομένως , τον οποίο επειδή δεν μπορούσαν να σπάσουν όταν κτίστηκε το κτίριο προσάρμοσαν το κτίσμα στον υπόλοιπο χώρο μπαζώνοντας το συγκεκριμένο σημείο.. Εντελώς τυχαία το σχολικό έτος 2006-2007 σάπισε και έσπασε σε ένα σημείο ένα κομμάτι του ξύλινου πατώματος αίθουσας , κάτω από το οποίο υπήρχε ρωγμή και στο τσιμεντένιο δάπεδο που υπήρχε από κάτω, πλάτους 2-3 εκατοστών από κάτω, μέσα από την οποία διαπιστώσαμε πως τελικά ο χώρος δεν ήταν ούτε μπαζωμένος, ούτε βράχος...Με τη βοήθεια σχετικού μηχανικού εντοπίσαμε σημείο όπου μπορούσαμε να τρυπήσουμε τον τοίχο χωρίς συνέπειες για τη στατικότητα του κτιρίου και τότε διαπιστώθηκε πως υπήρχαν κάτω εκεί άγνωστοι για πάνω από 50 χρόνια χώροι , μέσα στους οποίους βρέθηκαν απομεινάρια από τον εγκλεισμό των Ελλήνων φυλακισμένων πατριωτών, δηλαδή άθλια μέρη απομόνωσης των κρατουμένων. Μεταξύ αυτών που διάβασαν τη σχετική δημοσίευση που έκανα τότε στον τοπικό τύπο και ήρθαν να δουν τον χώρο ήταν οι Νικόλαος Ρουδομέτωφ, Γρηγόρης Μπαχάρης , αείμνηστοι και οι δυο καθώς επίσης και οι Αργύρης Μπακιρτζής και Κοσμάς Ραμαντάνης...με τους οποίους συνομίλησα , τους βοήθησα να μπουν μέσα επειδή ήταν δύσκολη στην αρχή η είσοδος και άκουσα και τις εμπειρίες τους , ιδιαίτερα του Γρηγόρη Μπαχάρη ο οποίος φυλακίστηκε κιόλας εκεί., Ο κ. Ραμαντάνης που για πολλά χρόνια ήταν Αρχιτέκτων Μηχανικός στον ΟΣΚ μου είπε πως όταν αποφασίστηκε να χρησιμοποιηθεί το κτίριο ως Σχολείο χρειάστηκε να γίνουν κάποιες παρεμβάσεις μεταξύ των οποίων και το γκρέμισμα κελιών στο υπόγειο για να δημιουργηθεί χώρος για τον καυστήρα και το ντεπόζιτο πετρελαίου, αλλά και αποθηκευτικοί χώροι..".

ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΠΛΑΚΕΤΑ

Η ιστορία της πόλης μας μέσα από τις φωτογραφίες. Δεκαετία 1970 (φωτογραφία 3) , στην Καβάλα και στην οδό Ε. Βενιζέλου. Απονομή τιμητικής πλακέτας από τον τότε Δήμαρχο Κωνσταντίνο Τσολάκη στον τότε Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τσάτσο, αριστερά του Προέδρου Κ. Τσάτσου, ο τότε Νομάρχης Καβάλας Δημήτριος Κιουρκτσής δικηγόρος εκ Σερρών.

ΓΛΥΠΤΟ ΣΤΟΝ ΤΟΙΧΟ..

Η εικόνα της φωτογραφίας (4) είναι στην οδό Ερυθρού Σταυρού, στο κτίριο για τους παλαιότερους της ..Αγροτικής Τραπέζης (σήμερα στεγάζει την Τράπεζα Πειραιώς) στο τοίχο της Τράπεζας διακρίνει κανείς ένα όμορφο γλυπτό. Τι είναι ; τι αναπαριστά; Αξίζει να σας μεταφέρουμε τι έχει γράψει ο Καβαλιώτης Ξεναγός Γιάννης Κιουρτσόγλου , στον προσωπικό του λογαριασμό για την καλλιτεχνική αυτή σύνθεση : "Όταν η τέχνη αποτελούσε την εκλεπτυσμένη επένδυση της αρχιτεκτονικής : Ένα από τα περισσότερο αδικημένα και λιγότερο αναγνωρίσιμα γλυπτά στην Καβάλα, είναι αυτό που επενδύει το εξαιρετικό, από αρχιτεκτονικής άποψης, κτήριο της παλιάς αγροτικής τράπεζας στην πόλη (1972 ). Η αναφορά στη θεά Δήμητρα, για σαφείς λόγους συμβολισμού, είναι έργο του, σχετικά πρόσφατα, τραγικά χαμένου (πνίγηκε την ώρα της δουλειάς όταν το φουλάρι του πιάστηκε στον τροχό εργασίας ) Δημήτρη Αρμακόλα. Ο καλλιτέχνης, έχει φτιάξει και το εμβληματικό Άγαλμα του καπνεργάτη (σύνθεση) στην ομώνυμη ιστορική πλατεία της Καβάλας".